Luistertip: Van kok naar AfvalHeld Luistertip: Van kok naar AfvalHeld
Van chauffeurs, inzamelaars en groenbeheerders tot planners, sorteerders, verwerkers en recycle-experts. De AfvalHelden houden Nederland schoon.
Vincent Noordam is een van deze Helden. Na 19 jaar gewerkt te hebben als kok ruilde hij de keuken in voor een baan als chauffeur op een inzamelvoertuig van inzamelbedrijf Circulus.
Waarom maakte hij deze stap? En wat maakt dit werk zo leuk? Tijd om het aan Vincent zelf te vragen in de podcast ‘Van kok naar AfvalHeld’.
Grondstoffen zijn schaars en daarom moeten we er zuinig mee omgaan. De wereld van de toekomst is circulair, waarbij producten, onderdelen en materialen repareren en hergebruiken steeds meer de norm zal worden. En dat betekent ook dat de milieustraat, zoals we die nu kennen, zal veranderen.
Het Ecopark Groot-Ammers geeft alvast een inkijkje in hoe die milieustraat van de toekomst er precies uitziet (klik hier voor de plattegrond). Nergens anders in Nederland vind je een milieustraat met recyclingstation, een 2e kans bouwmaterialendepot, werkplaats én een educatieruimte bij elkaar. Ontworpen en ingericht om bij te dragen aan de overgang naar een circulaire economie. AfvalHelden Alex, Sjaak en Sjors werken er. Zij zetten zich dagelijks in voor een afvalvrije toekomst. En daar zijn we trots op!
Toen er plannen waren voor een nieuwe milieustraat besloot Waardlanden dat dit een inspirerende plek moest worden waar producten, onderdelen en materialen een nieuw leven krijgen. Zo kunnen inwoners zien wat er daadwerkelijk gebeurt met de spullen die ze inleveren. Inwoners kunnen er momenteel 21 soorten grondstoffen aanbieden.
2e kans bouwmaterialendepot
Bij het 2e kans bouwmaterialendepot kunnen inwoners terecht om duurzame bouwmaterialen te kopen die een tweede leven verdienen.
Medewerker milieustraat Sjaak: “Bij aankomst bekijk ik de vracht en leg ik uit wat waar hoort. Dan geef ik de bezoeker advies voor de beste route over de milieustraat. Zo blijven alle spullen behouden die een 2e kans verdienen.”
Werkplaats
In de werkplaats worden spullen opgeknapt of vermaakt tot iets nog mooiers. De coördinatie hiervan ligt bij circulair ambachtshuis De Gezel.
Voorman van De Gezel Sjors: “In de werkplaats werken mensen die een steuntje in de rug nodig hebben. Zij zetten zich onder begeleiding in om zo veel mogelijk spullen, zoals meubels, te repareren of te vermaken. Tegen een kleine vergoeding zijn gerepareerde spullen daarna weer mee te nemen. Geschonken spullen worden verkocht in de regionale kringloopwinkels of in de webshop van De Gezel.”
Recyclestation
In het restafval zitten vaak nog veel herbruikbare grondstoffen. Daarom is het recyclingcentrum van KoreNet gevestigd op hetzelfde terrein, slechts een paar meter verderop. Hier wordt afval gesorteerd, bewerkt en opgewerkt tot stromen die weer als grondstof ingezet kunnen worden. Een sorteerinstallatie scheidt de grondstoffen die gemengd zijn aangeleverd, zoals hout, plastic en metaal. Klaar voor de recycling.
Educatieruimte
Kennis zorgt voor meer begrip en ander gedrag. Daarom heeft het Ecopark ook een educatieruimte. Groepen, zoals schoolklassen, bezoeken op afspraak de educatieruimte op het terrein. Daar leren zij meer over de circulaire economie en hoe zij zelf kunnen bijdragen aan een beter milieu. Ook geeft deze ruimte een fantastisch uitzicht over het Ecopark.
Beheerder van het Ecopark Alex: “Helaas gaat er ook nog steeds een deel naar de verbrandingsoven. Hopelijk wordt dat de komende jaren steeds minder en kunnen er dankzij nieuwe ontwikkelingen in de toekomst nog meer soorten grondstoffen worden ingezameld. Er ligt ook een belangrijke rol bij inwoners. Zij moeten uiteindelijk zo veel mogelijk gaan hergebruiken en scheiden, zodat het product of het materiaal een nieuwe bestemming kan krijgen.”
Samenwerking
Duurzaamheid, sociale inclusie en goed werkgeverschap komen samen op het Ecopark, dankzij de samenwerking tussen Waardlanden, de Korevaar Groep (KoreNet, Netwerk NV, Recycling Centrale Korevaar en 2e Kans Bouwmaterialen), HVC en De Gezel.
We zien ze regelmatig voorbijkomen; de inzamelvoertuigen die dagelijks onze steden, dorpen en buitengebieden doorkruisen om ons afval – en grondstoffen! – op te halen. Wat we vaak niet zien, is de inrichting van de cabine. De plek van waaruit de chauffeur veel en complexe taken uitvoert.
Slimme apparaten, camera’s, spiegels, knoppen en meer: over multitasken gesproken! De inzamelvoertuigen bevatten steeds meer techniek en complexiteit. Ben je nieuwsgierig naar hoe zo’n cabine er van binnen uitziet?
In de 3LAB docu: ‘Anne en de vuilnismannen’ laat theatermaker Anne van der Steen zien hoe het is om vuilnisvrouw te zijn. Ze gaat achter op de wagen in gesprek met haar collega’s over schaamte, trots, verwachtingen, dromen en gezien worden.
Vuilnisvrouw Sandra (Avalex):
“Het is zo’n belangrijk werk, iedereen verdient dezelfde waardering.”
Vuilnisman Maurits (Gemeente Breda):
“Een bepaalde bevolkingsgroep in Nederland is zich niet bewust van hoe belangrijk arbeid is. Werk dat ertoe doet. We leven in een land waar vermogen geld verdient en arbeid niet loont. Dat zou eigenlijk andersom moeten zijn. Die bewustwording begint van onderaf.”
Bekijk hieronder de docu:
Charles is logistiek medewerker bij Veyzle, specialist in het recyclen van papier en kunststof.
06.30 uur – Ik vertrek iedere ochtend rond half 7 naar mijn werk. Dan zet ik ’s ochtends mijn favoriete traditionele Ghanese muziek aan in de auto, zodat ik met een goed humeur mijn dag kan beginnen!
07.00 uur – Aangekomen op de Veyzle locatie in Hoensbroek. Samen met mijn collega’s starten wij de ochtend met een bakje koffie of thee en maken we een taakverdeling. Dit doen wij iedere ochtend, zodat alle werkzaamheden van die dag zo goed mogelijk uitgevoerd kunnen worden. Wij zijn een hecht team, dus samen werken gaat ons goed af. Een belangrijke factor als je het mij vraagt. De fijne band met collega’s maakt mijn werk echt bijzonder.
07.15 uur – Het echte werk kan beginnen! We controleren eerst de heftruck voordat we ermee kunnen werken. Vervolgens komen klanten papier aanleveren wat verwerkt wordt met de heftruck. Daarmee kunnen we ook balen papier in voorraad zetten. Inkomende stromen worden gecontroleerd en geladen voor af transport.
10.00 uur – De eerste pauze start. Rond dit tijdstip hebben we voldoende materiaal verwerkt en kunnen we even genieten van een lekker ontbijtje/tussendoortje en een kop koffie.
10.15 uur – We gaan weer door! Dat betekent dat ik verantwoordelijk ben voor het laden en lossen van alle vrachtwagens die papier of kunststof bij ons komen brengen óf halen. Dit gaat de hele dag door. Doordat wij een continue aanloop hebben van vrachtwagens die komen en gaan, is het belangrijk dat alles goed en soepel verloopt. Dus hoe efficiënter ik mijn werk hoe, hoe beter en sneller ik klanten kan ondersteunen bij het laden of lossen.
12:00 uur – Tijd voor lunch! Ik neem ieder dag verse producten mee naar het werk, dus veel fruit en groenten. Vaak ook gerechten uit de Ghanese keuken. Ik vind Jollof erg lekker om mee te nemen naar het werk. Jollof is een gerecht met rijst dat wordt gekookt in een tomatensaus/soep. Echt een typisch gerecht uit West-Afrika, heerlijk! De pauze is voor ons een moment om even te rusten en elkaar te spreken. Dat zijn vaak hele gezellige momenten.
12:30 uur – Na de pauze gaan we weer aan de slag. De middag staat voornamelijk in het teken van nog meer papier op de band leggen, wagens laden en lossen. Aan het eind van de dag zorgen we ervoor dat alle persen worden schoongemaakt en het materiaal verwerkt is. Zodat we de klanten de volgende dag weer verder kunnen helpen.
17.00 uur – Mijn werkdag zit erop! We hebben vandaag weer tonnen papier en plastic binnen gekregen, geperst in balen, die klaar staan voor transport. Het geeft mij een voldaan gevoel als we met z’n allen hard hebben gewerkt. Uiteraard zet ik mijn Ghanese muziek weer op onderweg naar huis. Morgen weer een nieuwe dag!
Marcel is servicemedewerker en inspecteur bij Teeuwissen rioolreiniging.
6.00 uur – We starten de dag redelijk vroeg. Samen met een team collega’s verzorg ik inspecties en metingen van oliebenzineafscheiders voor verschillende opdrachtgevers in het hele land. Vandaag staat een route richting Friesland op het programma. We gaan langs bij verschillende opdrachtgevers. We bezoeken een jachthaven, enkele tankstations en een vrachtwagenreparatiebedrijf. We letten onder andere op de werking van vlotters, vloeistofhoogtes, de vervuilingsgraad van aanwezige koolwaterstoffen en uitgezakt slib. Daarnaast controleren we de opbouwen op gebreken en de ligging van de installatie in het straatwerk.
7:50 uur – Het eerste bezoek is aan een jachthaven tussen de Friese Meren, waarbij we een lijngoot controleren en een oliewaterafscheider van de takelplaats gemeten wordt. Na diverse controles en metingen maken we foto’s ter ondersteuning van het meetrapport. Dit versturen we direct digitaal naar kantoor. Daar werken ze het uit met de daarbij behorende adviezen.
9.00 uur – We rijden door naar ons volgende bezoek, ditmaal een vrachtwagenreparatiebedrijf. Een inpandige installatie. Na wat controles geven we al snel het advies om te ledigen in verband met de maximaal aangetroffen olielaag in de olieafscheider. Het bezoek wordt alvast ingepland. Een monteur wordt ook ingeschakeld om het aanwezige oliealarm en de hoogwatermelder te controleren op storing. Tot aan de lunch zijn er nog een aantal bedrijven waar we langs gaan.
13:30 uur – We bezoeken een mooie locatie aan de rand van een golfbaan. We hebben geluk! Ik heb wel eens meegemaakt dat er een berg grind op de put lag en ik er niet bij kon.
14:30 uur – Laatste bezoek van vandaag met een controle en meting van de oliebenzineafscheider onder een viaduct van de A1. Hier heb ik een keer een grote hoeveelheid aan olie waargenomen, mogelijk afkomstig van een lekkage van een auto.
Annejetske is belader bij reinigingsdienst Cyclus.
07.00 uur – Ik start rond 06.30 of 07.00 uur. Dan meld ik mij bij de balie zodat ze weten dat ik aanwezig ben. Ik kijk op de lijst met wie ik die dag werk. Vervolgens ga ik mij omkleden en zoek ik mijn team op. We nemen altijd vooraf even de route door. Ik drink geen koffie dus ik neem altijd een blikje energydrank. Afhankelijk van de route vertrekken we meestal tussen 7.00 en 7.30 uur.
07.30 uur – We beginnen aan de route. Vandaag zamelen we het PMD-afval in, in het gebied van de Reeuwijkse Plassen. Dit is een erg mooi gebied om te rijden. Dit doen we met een klein inzamelvoertuig. Dit is geschikter omdat het een groot gebied is met minder huizen en dus minder afval op de route.
11.00 uur – We hebben al een aardig stuk van de route gereden en het voertuig zit bijna vol. Het is praktischer om nu eerst te storten op het overslagstation, vervolgens te lunchen en daarna gelijk weer de route te vervolgen.
12.00 uur – Ik heb nooit zin om mijn brood te smeren. Als we onderweg zijn en geen tijd hebben om terug naar het hoofdkantoor te gaan, dan halen we onderweg wat te eten bij de supermarkt. Meestal haal ik dan wat makkelijks en ongezonds. Gelukkig eten we vandaag in de kantine op het hoofdkantoor. Daar eet ik vaak wat gezonder. Vandaag kies ik voor een salade, de dag special en een verse jus d’orange. In de pauze bespreken we ook altijd met collega’s hoe het bij iedereen gaat. Als er collega’s zijn die achter lopen terwijl wij goed op schema zitten, dan kunnen we hen aan het einde van de dag mogelijk nog helpen.
12.45 uur – Na de pauze gaan we weer verder met de route. Het is vandaag erg mistig maar wel lekker weer om te werken. Terwijl we onderweg een foto voor dit artikel maken, kwam een inwoner naar ons toe om te vragen of ik op de foto ging om de Miss Nederland Verkiezingen te winnen.
15.00 uur – Als we klaar zijn met de inzameling bellen we naar kantoor om te vragen of de hele route gereden is. Zij kunnen namelijk meekijken in het routesysteem. Als er nog een straat is die we vergeten zijn, kunnen zij dat zien. Als alles in orde is, gaan we weer storten op het overslagstation.
15.30 uur – Voordat we bij het hoofdkantoor aankomen, kijken we nog even of we moeten tanken en gaan we vervolgens het voertuig schoonmaken. Als laatste leveren we de sleutels en de papieren in en noteren we onze uren. Ik kleed me om, meld me af en ga weer naar huis. Nog één dag werken en dan is het weekend!
Fred is operator bij Greenblocks, een initiatief van PreZero dat afvalhout verwerkt tot 100% circulaire palletklossen.
5.50 uur – Onze ploegen werken 24-7. Vandaag heb ik ochtenddienst. In de controlekamer krijg ik de overdracht van de nachtdienst. We bespreken wat er is gebeurd en wat er gedaan moet worden.
6.00 uur – De dienst begint. We werken met drie man in een ploeg: een operator staat achter het paneel in de controlekamer, een collega doet lab-werkzaamheden en een ander staat bij de productielijn. ’s Morgens verdelen we de taken, vandaag sta ik in de controlekamer.
6.05 uur – Ik check continu op mijn beeldscherm of alles goed gaat en of er genoeg vulling is om de lijnen te laten draaien.
8.00 uur – Een verzoek van de technische dienst (TD). Ze moeten aan de lijn werken in verband met een storing. Voordat de TD aan het werk kan, zorg ik dat de lijn veilig en schoon is. Daarna assisteer ik de TD bij het oplossen van de storing.
8.30 uur – De storing is verholpen, ik stel de lijn weer in werking. We kunnen 55 miljoen 100% gerecyclede palletklossen per jaar maken. Zo is er minder vers hout nodig en sparen we het milieu.
10.00 uur – Tijd voor koffie!
11.00 uur – Ik spring even bij in het lab. We wegen en meten de blokken tussendoor regelmatig. Ook voeren we testen uit om te checken of ze voldoen aan alle eisen. Als er iets mis is, zegt de operator wat er bijgesteld moet worden.
12.00 uur – We lunchen tussendoor wanneer het kan, wel meestal gezellig met zijn drieën. Na de lunch ga ik weer terug naar de controlekamer.
14.00 uur – Ik draag de dienst over aan de late dienst. Tot morgen!
We kunnen overduidelijk niet zonder onze AfvalHelden. In het boek ‘Waarom vuilnismannen meer verdienen dan bankiers’ zoeken Rutger Bregman en Jesse Frederik een antwoord op de vraag hoe het toch kan dat de mensen waar we overduidelijk niet zonder kunnen – vuilnismannen, politieagenten, verplegers – aanzienlijk minder verdienen dan bijvoorbeeld een bankier.
Rutger en Jesse maken onderscheid tussen verdienen (Van Dale: ‘als winst of loon verkrijgen’) en verdienen (Van Dale: ‘aanspraak mogen maken, recht hebben op’). Een betoog voor meer waardering vanuit de samenleving!